Zirkoon

Zirkoon kan sporen van uranium-238 bevatten, wat resulteert in een lichte radioactiviteit die veilig is voor sieraden. Als je echter van plan bent om zirkoon te snijden of te polijsten, draag dan handschoenen en een masker om huid- en longblootstelling aan het stof te vermijden. Was daarna grondig je handen. Bewaar het in een afgesloten container buiten het bereik van kinderen en huisdieren om accidentele inname te voorkomen.

Zircon komt veel voor in de aardkorst. Het komt voor als een algemeen bijkomend mineraal in stollingsgesteenten (als primaire kristallisatieproducten), in metamorfe gesteenten en als afvalkorrels in afzettingsgesteenten. Grote zirkoonkristallen zijn zeldzaam. Hun gemiddelde grootte in granietrotsen is ongeveer 0,1–0,3 mm, maar ze kunnen ook enkele centimeters groot worden, vooral in mafische pegmatieten en carbonatieten. Zirkoon is ook zeer goed bestand tegen hitte en corrosie. Vanwege hun uranium- en thoriumgehalte ondergaan sommige zirkonen metamictisatie. Deze processen, die verband houden met interne stralingsschade, verstoren gedeeltelijk de kristalstructuur en verklaren gedeeltelijk de zeer variabele eigenschappen van zirkoon. Naarmate zirkoon meer en meer wordt gemodificeerd door interne stralingsschade, neemt de dichtheid af, wordt de kristalstructuur aangetast en verandert de kleur. Zirkoon komt in veel kleuren voor, waaronder roodbruin, geel, groen, blauw, grijs en kleurloos. De kleur van zirkonen kan soms worden veranderd door warmtebehandeling. Gewone bruine zirkonen kunnen worden omgezet in kleurloze en blauwe zirkonen door verhitting tot 800 tot 1000 ° C. In geologische omgevingen vindt de ontwikkeling van roze, rood en paars zirkoon plaats na honderden miljoenen jaren, als het kristal voldoende sporenelementen heeft om kleurcentra te produceren. Kleur in deze rode of roze serie wordt gegloeid in geologische omstandigheden boven temperaturen van ongeveer 400 ° C.

Zirkoon is een opmerkelijk mineraal dat overal in de aardkorst voorkomt. Het wordt primair aangetroffen in magmatische gesteenten (als vroeg kristallisatie-product), en in metamorfe gesteenten (als product van rekristallisatie). In sedimentaire gesteenten vindt men dendritische zirkonen die gevormd worden door erosie van getransporteerde en afgezette kristallen. De doorsnee grootte van zirkoon ligt tussen 100 - 300 μm (in graniet bijvoorbeeld), maar zo nu en dan worden exemplaren aangetroffen van enige centimeters (vooral in pegmatieten). De oudste mineralen die tot nog toe op aarde zijn gevonden, zijn zirkonen uit de Jack Hills in de Narryer Gneiss Terrane, Yilgarn Kraton van West-Australië met een ouderdom (kristallisatietijd) van 4,404 Ga. Er zijn afzettingen van zware mineralen waarin zirkoon soms in lagen als voornaamste gesteente voorkomt. Dit soort afzettingen worden aangetroffen in India, de VS, Australië, Sri Lanka en Zuid-Afrika. Zirkoon is een van de "negen edelstenen" in de Thaise Orde van de Negen Edelstenen. Zirkoon komt voor in de zand-fractie van Nederlandse kwartaire riviersedimenten. In de zware-mineraalanalyse zoals dat in Nederland bij de Rijks Geologische Dienst gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw plaatsvond, wordt het mineraal ingedeeld bij de zogenoemde stabiele groep. Vooral in maas-zanden komt zirkoon relatief veel voor.

Zircon is een veelgebruikt hulpmiddel om het minerale bestanddeel van de meeste graniet- en felsische stollingsgesteenten op te sporen. Vanwege zijn hardheid, duurzaamheid en chemische inertie blijft zirkoon bestaan in sedimentaire afzettingen en is het een veelvoorkomend bestanddeel van de meeste zanden. Zirkoon is zeldzaam in mafische gesteenten en zeer zeldzaam in ultramafische gesteenten, afgezien van een groep ultrapotassische opdringerige gesteenten zoals kimberlieten, carbonatieten en lamprofyre, waar zirkoon af en toe kan worden gevonden als een sporenmineraal vanwege de ongebruikelijke magma-genese van deze gesteenten. Zirkoon vormt economische concentraties in ertsafzettingen van zwaar mineraalzand, in bepaalde pegmatieten en in sommige zeldzame alkalische vulkanische gesteenten, bijvoorbeeld de Toongi Trachyte, Dubbo, New South Wales Australia in samenwerking met de zirkonium-hafniummineralen eudialyte en armstrongiet. Australië leidt de wereld in de mijnbouw van zirkoon, produceert 37% van het wereldtotaal en vertegenwoordigt 40% van de wereldwijde EDR (economische aangetoonde hulpbronnen) voor het mineraal. Zuid-Afrika is de belangrijkste producent van Afrika, met 30% van de wereldproductie, de tweede na Australië.

Zirkonen worden commercieel gewonnen voor de winning van het metaal zirkonium. Zirkoon heeft een hoge brekingsindex (1,95) (vgl. diamant 2,4, zirkonia 2,2 en kwarts 1,5). Grotere exemplaren zijn een gezochte (half)edelsteen. Door een hittebehandeling kunnen bruine en troebele zirkonen een kleurverandering ondergaan. Zo ontstaan kleurloze, blauwe of goudgele stenen.

Een van de geboortestenen van december, zirkoon is ook een van de oudste stenen die op aarde zijn ontdekt. De naam is afgeleid van het Perzische woord voor 'goudkleurig' en wordt verondersteld het erts te zijn dat werd gebruikt om de bladeren van de Kalpavriksha-boom van het hindoeïsme te maken.

De naam is afgeleid van het Perzische zargun, wat "goudkleurig" betekent. Dit woord is omgezet in "jargoon", een term die wordt toegepast op lichtgekleurde zirkonen. Het Engelse woord "zirkoon" is afgeleid van Zirkon, de Duitse aanpassing van dit woord. Gele, oranje en rode zirkoon is ook bekend als "hyacint", van de bloemhyacinthus, wiens naam van oud-Griekse oorsprong is.

Zirkoon wordt beschouwd als een aardende steen die kan helpen met organisatorische vaardigheden en doorzettingsvermogen. Het helpt om de focus te verbeteren en stelt een persoon in staat om dichter bij hun doelen te komen. De positieve energie ervan helpt een persoon zaken met meer duidelijkheid te onderzoeken, waarbij persoonlijke voorkeuren worden verwijderd die de besluitvorming zouden kunnen belemmeren. Het activeert en lijnt alle chakra's uit en geeft positieve energie aan lichaam, geest en ziel.