Herderiet

Trolleite Kwarts is een zeldzame variëteit van kwarts, bekend om zijn unieke blauw-groene kleuring, veroorzaakt door insluitsels van het mineraal Trolleiet. Het is vernoemd naar de Zweedse chemicus en mineraloog Hans Gabriel Trolle-Wachtmeister, die het in de 19e eeuw ontdekte. Aanvankelijk werd gedacht dat trolleite Kwarts exclusief was voor de Vastana-mijn in Zweden, waardoor het een uitzonderlijk zeldzame edelsteen was. Verdere verkenningen leidde echter tot de ontdekking van aanvullende bronnen, waardoor de beschikbaarheid enigszins werd uitgebreid. Momenteel is een van de prominente locaties voor trolleite Kwarts-mijnbouw de Minas Gerais-regio in Brazilië.

Het (licht)blauwe, blauwgroene, of blauwzwarte lazuliet heeft een glasglans, een witte streepkleur en de splijting van het mineraal is onduidelijk volgens het kristalvlak [001]. Het kristalstelsel is monoklien. Lazuliet heeft een gemiddelde dichtheid van 3,05, de hardheid is 5 tot 6 en het mineraal is niet radioactief.

Het opake grijze of donkerbruine hausmanniet heeft een donkerroodbruine streepkleur, een submetallische glans en een perfecte splijting volgens het kristalvlak [001]. De gemiddelde dichtheid is 4,76 en de hardheid is 5,5. Het kristalstelsel is tetragonaal en het mineraal is niet radioactief.

Steenkool komt voor in diverse kolensoorten en -kwaliteiten zoals antraciet, ess- (of halfvet)kool, rookzwakke (of driekwart vet)kool en vetkool. Het verschil in gasgehalte maakt het onderscheid tussen deze varianten. Antraciet bevat het minste gas en vetkool het meest. Antraciet en magere kolen zijn gasarm en met name geschikt voor de huisbrand. De esskolen en rookzwakke kolen zijn bestemd voor industrieel gebruik of als brandstof in elektriciteitscentrales. Vetkolen zijn zeer gasrijk; bij verhitting vergruizen deze kolen tot blokjes en klitten aaneen tot sintels. Deze zijn daardoor zeer geschikt voor de fabricage van cokes; een harde kool, bijna rookvrij en nagenoeg zonder zwavel en fosfor. Cokes wordt voornamelijk gebruikt bij de productie van ijzer door hoogovens en gieterijen. Het gas dat bij de productie van cokes vrijkomt is een energiebron maar ook een grondstof voor de bereiding van stikstofkunstmest en andere chemische producten. Vetkool kan ook direct worden ingezet als brandstof voor de industrie, schepen en locomotieven. Bij de winning van huisbrandkolen komen ook veel vergruisde kolen vrij, de zogenaamde fijnkolen. De fijnkolen zijn niet geschikt als huisbrandkolen, maar worden als – goedkopere – industriekolen verkocht. Door fijnkool en pek te mengen en vervolgens samen te persen kunnen briketten en eierkolen worden gefabriceerd die wel weer geschikt zijn voor huisbrand.

Het doorzichtig tot doorschijnend bruinrode, paarsrode, rode of zwarte cupriet heeft een diamantglans, een bruinrode streepkleur en de splijting van het mineraal is imperfect volgens het kristalvlak [111]. Het kristalstelsel is kubisch. Cupriet heeft een gemiddelde dichtheid van 6,1, de hardheid is 3,5 tot 4 en het mineraal is niet radioactief.

Granuliet is een metamorf gesteente dat wordt gevormd bij hoge temperaturen en druk (metamorfose). Granuliet heeft meestal een granulaire textuur, waar ook de naam granuliet van afgeleid is. De standaard mineralen in granuliet zijn pyroxeen, plagioklaas, granaat, diverse oxiden en mogelijk amfibool. Granuliet vormt bij hoge temperaturen en bij grote druk, meestal door regionale metamorfose. In sommige gevallen is de precieze temperatuur waarbij het gesteente vormde lastig te bepalen. Gemiddeld ontstaat granuliet bij 700 °C, maar in extreme gevallen kan dat oplopen tot 1000 °C. Sommige granulietsoorten zijn partieel gesmolten geweest, maar dit hoeft ondanks de hoge temperatuur niet altijd het geval te zijn. Geologen gaan ervan uit dat een groot deel van de diepere continentale korst uit granuliet bestaat. Dit granuliet komt enkel in gebergten (door erosie) en als xenolieten in stollingsgesteenten naar het oppervlak. Het Bakhuisgebergte in Suriname is een granulietlichaam.

Het doorzichtig tot doorschijnend witte, oranje of paarse heeft een glas- tot vetglans, een witte streepkleur en de splijting van het mineraal is perfect volgens [100]. Het kristalstelsel is monoklien. Creediet heeft een gemiddelde dichtheid van 2,71, de hardheid is 3,5 en het mineraal is niet radioactief. De dubbelbreking van creediet is 0,0240.

Het groene uvaroviet heeft een witte streepkleur, een glasglans en kent geen splijting. De gemiddelde dichtheid is 3,59 en de hardheid is 6,5 tot 7,5. Het kristalstelsel is isometrisch en het mineraal is niet radioactief.